TÜBİTAK olarak, teknoloji tabanlı girişimlerin, Türkiye Yüzyılı'nı inşa etmede lokomotif görevi göreceğinin, özgün ve yenilikçi ürünlerin üretilmesine liderlik edeceğinin bilincinde olarak,
Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığımız (TEYDEB) tarafından yürütülen destek programlarımızın üst limitlerini iki katına çıkardık.
Gençlerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini katma değerli girişimlere dönüştürebilmelerini amaçlayan 1512 BİGG Programında destek üst limiti 450.000 TL’den 900.000 TL’ye, KOBİ’lerin TÜBİTAK Ar-Ge desteği süreçlerine girişte yoğun olarak kullandıkları 1507-KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı Proje Bütçesi üst limiti 1.200.000 TL’den 2.400.000 TL’ye, özellikle üniversitelerdeki bilgi birikiminin sanayiye aktarılarak ticari hayata kazandırılması kapsamında büyük önem taşıyan 1505-Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı destek üst limitini de 1.000.000 TL’den 1.500.000 TL’ye çıkarttık.
2023 yılında TEYDEB Destek Programları kapsamında 2788 kuruluşun (firma ve üniversite) 3422 projesine 2.007.724.527 TL destek sağlandı.
Girişimcilik Ekosisteminin Güçlendirilmesini Destekliyoruz
2012 yılından bu yana teknoloji tabanlı girişimcilere yönelik Bireysel Genç Girişimci (BİGG) desteğimiz ile toplam 2.140 şirket kuruldu. Girişimcilerimizin yaygın etki oluşturması için çekirdek sermaye yatırımlarının öneminin farkındayız. Dolayısıyla 2028 yılına kadar BİGG kapsamında çekirdek sermaye yatırımı yapılan girişim sayısının 1.000 olacağını öngörüyoruz.
Ülkemizin yatırım tabanlı ilk çağrısı olma özelliği taşıyan “1812 Yatırım Tabanlı Girişimcilik Destek Programı” çağrısını bu yıl açtık ve iş fikri başvurularını aldık. 1812 Programı desteği ile kurulacak firmalara TÜBİTAK BİGG Fonu ile %3 hisse karşılığında destek tutarı (900.000 TL) yatırım olarak aktarılacak.
Programa, ön başvuru tarihi itibarıyla üniversitelerin herhangi bir lisans, yüksek lisans veya doktora programına kayıtlı öğrenciler ya da bu programlardan mezun kişiler başvurabiliyor. Bu program kapsamında girişimci adayları ilk aşamada iş fikri başvuruları ile başvurularını yapıyor ve uygulayıcı kuruluş adı verilen yapılar iş fikirlerinin ilk inceleme ve elenmesini gerçekleştiriyor.
Girişimci insan kaynağının yetiştirilmesi için ekosistemimizde yine önemli bir güç birliği bulunuyor. Buna en iyi örneklerden biri olan BİGG Programımızda iş fikirlerinin toplanması, değerlendirilmesi, iş planına dönüştürülmesi ve doğrulanması için 2023-2025 yılları arasında hizmet verecek yeni uygulayıcı kuruluşlarımız toplam 147 ekosistem aktörümüzü içeriyor. Uygulayıcı kuruluşlar, ilk aşamayı geçen iş fikirlerinin olgunlaştırılması, test edilmesi ve pazar engellerini aşmaları konularında girişimcileri desteklemek için kendi kurum içi programlarını yürütüyorlar. Uygulayıcı Kuruluşlar, kuluçka desteğinin yanı sıra teknoloji ve pazar doğrulaması için rehberlik sağlıyorlar. Bu sayede program, girişimcileri pazara hızlı giriş ve teknolojik buluşların hızla ticarileştirilmesi konusunda teşvik ediyor. Girişimciler, uygulayıcı kuruluşların rehberliğinde uzman mentorlar eşliğinde yüz yüze eğitimler ve mentor yönlendirmeleri ile fikirlerini iş planına dönüştürüyorlar. Sürecin devamında teknoloji tabanlı girişimcimizin şirketlerinin kurulumuna destek olmak için teknogirişim sermayesi desteği ile yatırım yapılıyor, iş fikirlerinin hayata geçirilmesine imkân sağlanıyor.
2023 yılında çağrı kapsamında 2.885 iş fikri başvurusu alındı, 517 iş fikri başarılı bulunarak iş planına dönüştürüldü ve TÜBİTAK’a ikinci aşamaya geçmek üzere iletildi. İkinci aşama kapsamında 515 iş planının değerlendirilmesi sonucunda 153 iş planı Mükemmellik Mührü almaya hak kazandı. Program kapsamında bugüne kadar toplam 2.140 şirket kuruldu. 2023 yılında Mükemmellik Mührü alan 153 iş planının, şirketleşme süreçleri ise devam ediyor. Bu sayede toplam 2.293 teknoloji tabanlı girişim firması programımızdan yararlanmış oldu.
5746 ve 4691 sayılı Kanun’lar ile sağlanan teşviklerden Girişim Sermayesi Yatırım Fonları (GSYF) ve kuluçka firmalarına yapılacak yatırımlara yönlendirilen tutarlar %2’den %3’e çıkarıldı.
Ar-Ge desteklerinden faydalanan firmaların büyüme aşamalarında ihtiyaç duydukları finansmanın yatırım yoluyla karşılanabilmesi için ekosistemdeki diğer paydaşlarla eş yatırım olanaklarının değerlendirildiği yeni destek mekanizmalarının oluşturulması çalışmalarımız devam ediyor.
Türkiye Kalkınma Fonu ile BİGG Fonu kurulma çalışmaları tamamlandı.
2023 yılında 1812 BİGG Yatırım Programı ile 153 girişimci Mükemmellik Mührü almaya hak kazandı.
Tech-InvesTR Programı kapsamında kurulan fonlar şu ana kadar 80 farklı girişime 1,69 milyar liralık yatırım yaptı. TÜBİTAK’ın sunacağı yaklaşık 27 milyonluk katkıya karşılık Tech-InvesTR kapsamında kurulan fonlar özel sektörden yaklaşık 3,8 milyar TL kaynak sağladı. Bu sayede teknoloji tabanlı girişimlere yönelik toplamda 4,59 milyar TL’lik fonu harekete geçirdik.
Türkiye'nin kalkınma yolculuğunda çarpan etkisi oluşturacak, katma değer yaratacak iş birliği ağları ve platformlarına destek oluyoruz.
Sanayi Yenilik Ağ Mekanizması kapsamında desteklediğimiz 4 platformda 19’u KOBİ, 19’u büyük ölçekli kuruluş olmak üzere, 38 sermaye şirketi, 15 üniversite ve 2 araştırma merkezi ve 1 kamu araştırma enstitüsü yer alıyor. Bu platformlar altında akıllı ev ürünleri, akıllı şehirler, eklemeli imalat, sağlık ürünleri gibi alanlarda toplam 78 proje yürütülüyor.
Mükemmeliyet Destek Programımız ile 20 Yüksek Teknoloji Platformunu destekliyoruz. Desteklenen 20 araştırma programı ile toplamda 252 farklı projede; 70 üniversite, 109 özel sektör kuruluşu, 6 araştırma altyapısı ve 6 kamu Ar-Ge birimi bünyesinde toplam 1550 araştırmacı ve 959 bursiyer yer alıyor. Kronik kompleks hastalıklar ve kanser için mikro medikal ürünlerin geliştirilmesi, hücresel tedavi ürünleri, klinik uygulamalar, yüksek verimli silisyum tabanlı güneş hücresi üretimi, nanomalzemeler, aviyonik ekran teknolojileri, ileri teknolojik malzemelerin ve yeni imalat teknolojilerinin kullanıldığı batarya paketi tasarımı ve üretimi, katma değerli ileri nanoteknolojik malzemeler ve sistemler geliştirilmesi ile akıllı şehirlerin alt yapısına yönelik yeni teknolojilerin geliştirilmesi gibi stratejik hedeflere yönelik olarak çalışıyor.
Öncül Araştırmaları ve Araştırmacıları Destekliyoruz
Ülkemizi öncül teknolojiler için çekim merkezi haline getirdik. TÜBİTAK desteğiyle General Electric, AVL, Ericsson, TUSAŞ, Arçelik ve Turkcell tarafından kurulan Öncül Ar-Ge laboratuvarlarında geleceğin teknolojilerine yönelik araştırmalar gerçekleştiriliyor. Bu laboratuvarlarda katmanlı imâlat teknolojileri, akıllı 5G ve 6G ağları ve güvenlik, yapay zekâ, ileri malzeme teknolojileri gibi alanlarda araştırma faaliyetleri yürütülüyor. 2023 yılının ikinci yarısında değerlendirmesi sonuçlanarak desteklenmesi uygun bulunan General Electric kuruluşunun sürdürülebilir itki ve güç teknolojileri, ASELSAN kuruluşunun aviyonik siber güvenlik ve BTS Grubun otonom ağlar ve veri inovasyonu Öncül Ar-Ge Laboratuvarları, Kordsa'nın sürdürülebilir ileri malzemeler laboratuvarı ile laboratuvar sayısı 10’a yükseldi.
Araştırma Altyapılarının Birlikte Başarmaya Dayalı İhtisaslaşmasını Destekliyoruz
6550 sayılı "Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun” ile ilişkili olarak mevcut durumda, Kanun kapsamına alınmış olan biyotıp ve genom, nanoteknoloji, güneş enerjisi, deniz hukuku, hızlandırıcı ve ışınım alanlarındaki 7 araştırma altyapısına 2023 yılında astrofizik ve raylı sistem teknolojileri alanlarında 2 yeni araştırma altyapısı da Kanun kapsamına alındı. 2023 yılının son çeyreğinde sağlık teknolojileri ve ileri araç teknolojileri alanında iki araştırma altyapısının Kanun kapsamına alınma süreçlerinde sona gelindi, 2024 yılında ise çeşitli alanlarda araştırma altyapılarının Kanun kapsamına alınma süreçleri devam edecek.
KOBİ’lere mentörlük desteği sağlıyoruz
KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik projelerinden elde ettikleri çıktıları daha hızlı biçimde ticarileştirebilmelerini sağlamak ve KOBİ’lerin yeni pazarlara girmesi ve ihracat kapasitelerinin artırılması amacıyla TÜBİTAK BİGG+ markası altında KOBİ’lere mentörlük desteği sağlıyoruz. Program ile şu ana kadar 350’ye yakın KOBİ’ye mentörlük hizmeti verildi. Önümüzdeki 2 sene içinde 850 KOBİ daha bu hizmetten faydalanacak. KOBİ’lere mevcut durumda 20’den fazla arayüz kuruluşu aracılığıyla hizmet veriliyor. Toplam mentor sayısı 1462’ye ulaştı. Bu kapsamda nitelikli bir mentorluk mekanizması ile TÜBİTAK Ar-Ge ve yenilik desteklerinden faydalanmış KOBİ’lerin ticari olgunluk seviyesinde ve yenilikçi ürünlerini pazara sunarak yurtiçi ve yurtdışı rekabet güçlerinde artışı sağlıyoruz. Ayrıca İngiltere ve UNIDO gibi ülke ve kuruluşlarla uluslararası iş birliklerimiz kapsamında ülkemizden 115 girişimci iş fikrini uluslararası pazarda ticarileştirmek için yabancı uzmanlardan mentörlük aldı.
Patentli teknolojileri lisanslama veya devir yoluyla müşteri kuruluşlara aktarmayı amaçlıyoruz
TÜBİTAK'ın 1702 Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Çağrısıyla, teknoloji sağlayıcıların Ar-Ge projeleri sonucunda ortaya çıkan patentli teknolojilerini lisanslama veya devir yoluyla müşteri kuruluşlara (özel sektöre) aktarmayı amaçlıyoruz. Bu programda üniversiteler, araştırma altyapıları, teknoloji geliştirme bölgesi şirketleri ve teknoloji transfer ofisleri Teknoloji Sağlayıcı olarak nitelendiriyoruz.
2020 yılından 2023 yılı sonuna kadar 67 başvurudan 53'ü kabul edildi. Patent Bazlı Teknoloji Transferi Desteği ile (Patent Lisans) toplam değeri 58 milyon TL'yi aşan 66 patentli teknolojinin sanayiye transferine destek sağlandı.
TÜBİTAK 1707 Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri için KOBİ Destekleme Çağrısı ile müşteri gereksinimlerini karşılayacak çözümlerinin KOBİ’ler tarafından Ar-Ge ile ticarileşebilir çıktılara dönüştürülmesini hedefliyoruz. Programda hızla ürüne dönüşebilecek ve yüksek ticarileşme potansiyeline sahip Ar-Ge projeleri destekliyoruz. Bu nedenle potansiyel müşterisi mevcut olan yenilikçi ürünlerin veya süreçlerin destekleneceği bir yapı kurguladık. Projelerde Ar-Ge çalışmalarını Tedarikçi Kuruluş yapıyor. Müşteri Kuruluş, Tedarikçi Kuruluşun Ar-Ge maliyetlerine TÜBİTAK ile birlikte eş finansman desteği veriyor. Bu program altında ayrıca BiGG Ortaklı Sipariş Ar-Ge (1707 Sipariş Ar-Ge-b) adı altında ayrı bir çağrı tasarladık. Bu çağrı ile Müşteri gereksinimlerini karşılayan çözüm önerilerinin, BiGG veya Teknogirişim Sermayesi Desteği almış olan girişimci KOBİ’ler tarafından geliştirilmesini hedefliyoruz. 2023 yılında 1707 Çağrısı kapsamında yapılan 33 proje başvurusundan 15'ini destekledik. Projelerden 12'sinin değerlendirme süreçleri devam ediyor. BiGG ortaklıkları ile 1707 Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri çağrısı kapsamında 2 proje başvurusu yapıldı ve bunlardan biri desteklenmeye hak kazandı.
DDX Dijital Dönüşüm Modeli
Ülkemiz sanayiinin önemli bir kısmını oluşturan KOBİ’lerin teknolojiye adaptasyonunu hızlandırmak adına Boğaziçi Üniversitesi, KOSGEB ve TÜBİTAK TÜSSİDE iş birliğinde DDX Dijital Dönüşüm Modeli’ni geliştirdik ve uygulamaya aldık.