Prof. Dr. Aziz Sancar, TEKNOFEST’21 “Take off” alanında Türkiye’nin dört bir yanından gelen gençlerle buluştu. Önce gençlere bir sunum yapan Sancar, Türk dünyasının dünya bilimine katkısını tarihsel bir perspektiften değerlendirirken, Türk dünyasını bilimsel katkı açısından benzer geçmişe sahip olduğunu vurguladığı Çin’le karşılaştırdı.
Sunumda Princeton Üniversitesi’nden S. Frederick Starr’ın “Kayıp Aydınlanma: Orta Asya’nın Altın Çağı” isimli kitabına atıfta bulunarak Orta Asya’daki bilim dünyasını inceleyen Prof. Dr. Sancar, Avrupa’da Orta Çağ’ın sürdüğü dönemlerde Türk dünyasının aydınlanma çağı yaşadığını belirtti. Bu dönemde Türk dünyasından İbn-i Sina, Biruni, El-Cezeri, Uluğ Bey ve Harezmi gibi bilim adamlarının dünya bilimine önemli katkılar sunduğunun altını çizen Prof. Dr. Sancar, Türk dünyasında yaşanan aydınlanma çağının Ali Kuşçu gibi bilim adamlarıyla Osmanlı’ya da taşındığını vurguladı.
“Çocuklara erken yaşta deney yapmayı öğretin”
“Türk devleti bana değer verdi” diyerek kendisi için pul hazırlandığını ifade eden Sancar, 4. sınıf Fen Bilimleri kitabında biyografisinin yer aldığını kaydetti.
Çocuklara erken yaşta deney yapmayı öğretmenin önemine de dikkat çeken Prof. Dr. Sancar, gençlerimizin Batı ile ve Çin ile yarışabilecek düzeyde olduğuna da işaret etti.
ABD’de kültür merkezi yaptıklarını anlatan Prof. Dr. Sancar, bahçesinde Atatürk ve Piri Reis’in büstü olduğunu kaydetti.
Sunumun ardından gençlerin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Sancar’a TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal eşlik etti.
Prof. Dr. Sancar’a sorulan ilk soru, “Dünyada nam salmış Prof. Dr. Aziz Sancar, 16 yaşındaki Aziz Sancar’a ne söylemek ister?” oldu. Prof. Dr. Sancar soruya “Futbolda milli takımda oynamayı bırak, çalış derdim” yanıtını verdi.
Bir diğer katılımcının “Tıp okuyan öğrencilere, sizin alanınızda ilerlemek isteyenlere ne önerirsiniz?” sorusuna Sancar’ın yanıtı “Bilim yapmak istiyorsanız farklı alanlara yönelmelisiniz. Hekimlik yaptığım yıllar hayatımın en mutlu yıllarıydı. Güneydoğu’da pek çok küçük çocuğun hayatını kurtardım. Fakat Türkiye’nin bilim alanında Avrupa, ABD ve Çin seviyesinde olmasını istiyorsanız Tıp alanından ziyade farklı alanlara başvurun. Tıp alanı yalnızca bilim adamlarının bulduğu keşifleri tatbik eder.” oldu.
“Biyolojik saat kullanarak kanser tedavisini optimize etmeye çalışıyorum”
Bir öğrencinin “Biyolojik saat kutup bölgelerinde değişim gösterebiliyor. Burada yaşayan canlılar uyum sağlayabilmek için çok farklı evrimsel süreçler geçirmiş. Biyolojik saat kutuplarda nasıl etkili oluyor? Uzay çalışmalarında biyolojik saati nasıl kullanabiliriz?” sorusuna yanıt olarak Prof. Dr. Sancar “Biyolojik saat kullanarak kanser tedavisini optimize etmeye çalışıyorum. Son makalemde de biyolojik saat kullanılarak kanser tedavisinin nasıl geliştirildiğini anlatıyorum.” karşılığını verdi.
“Nobel sürecinde Türk bilim adamlarına neler tavsiye edersiniz?” sorusuna ise “Nobel almak için yola çıkmayın. ABD’de Nobel almak için çalışma yapan çok insan tanıdım. Hiçbiri Nobel almadı. Bilim, meraklı olduğunuz bir şeyi keşfetmek için, insanlığa ve ülkenize faydalı olmak için yapılır. Nobel bunun yan ürünüdür.” cevabını verdi.
“Biyoetiğin bizim önümüzü kestiğini düşünüyorum. Bunun azaltılması söz konusu olur mu?” sorusu üzerine Sancar, “Biyoetik önemli. Hayvanlara eziyet edemezsiniz. Naziler, Hitler deney yaptı. İnsanlar üzerinde o şekilde deney yapamazsınız. O konular tabi önemli. Eğer araştırmayı yavaşlatıyorsa insanın özgürlüğü insanın değeri her şeyden daha değerlidir.” dedi.
“Yurtdışında öğrenecek çok şey var ama öğrendiklerinizi dönüp Türkiye’de tatbik etmelisiniz”
Avrupa Genç Bilim İnsanları Yarışması’nda birinci olan Feridun Balaban, Prof. Dr. Sancar’a “Almanya’da ve Türkiye’de okuma olanağım var. Hangisini tercih etmeliyim?” diye sordu. Sancar, “Orda okuyup sonra Türkiye’ye geleceğim diye bana söz verirsen oraya git.” dedi. “Orada başka kültürleri tanırsın, başka ülkedeki insanların nasıl düşündüğünü öğrenirsin. Orada öğrenecek çok şeyin var.” ifadelerini kullanan Aziz Sancar, “Siz gençsiniz gider orada doktora yapar, genç yaşta Türkiye’ye gelir orada öğrendiklerinizi Türkiye’de tatbik edersiniz.” vurgusu yaptı.
Üniversitedeyken harika bir bilim insanı olan Muzaffer Aksoy’un kendisini kanatları altına aldığını ve onun sayesinde ABD’ye gittiğini anlatan Sancar, böyle gençleri motive eden iyi hocalarla çalışmanın öneminin altını çizdi.
TÜBİTAK Burslusu Aziz Sancar!
Programın sonunda Aziz Sancar’a TÜBİTAK yurtdışı doktora bursu başvuru formu hediye edildi. Sancar bu hediyeyi alınca duygusal anlar yaşadı.
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Mandal da duygulanarak; “Ben de TÜBİTAK bursiyeriydim. Hocamla bu ortak noktamın olmasından dolayı onur duyuyorum.” ifadelerini kullandı.
Bilim Olimpiyatlarında Türkiye’yi başarıyla temsil eden Eser İlke Genç de, Prof. Dr. Sancar’a çiçek takdim etti.
Programa, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci ve TEKNOFEST Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar da katıldı.
“Teknolojiyi gördük, gururlandık”
Prof. Dr. Aziz Sancar, bu programın ardından basın mensupları ile bir araya geldi.
Sancar, “Türkiye’de ve Türk dünyasında bilimi ve teknolojiyi tebrik etmemiz lazım. Burada gördük teknolojiyi, gururlandık. Bunu gerçekleştiren herkese, gençlerimize çok teşekkür ediyorum.” ifadeleriyle TEKNOFEST’i değerlendirdi.
“Çok çalışın, işler iyi gitmediğinde inatçı olun”
“Geleceğin Nobel’i TEKNOFEST’ten çıkacak mı?” sorusuna “Gelecek Nobeller buradan çıkabilir ama tekrar söylüyorum: Nobel için değil, insanlığa, ülkemize yararlı bir şeyler yapmak için bilim yapın, teknoloji yapın.” çağrısında bulundu.
Yarın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte ödül verecek olmaktan dolayı memnuniyet duyduğunu belirten Sancar” Sağ olsun Cumhurbaşkanımız bana çok değer veriyor, bütün etkinliklere davet ediyor“ dedi.
Sancar, kendisini örnek alan gençlere şu mesajı verdi: “Çok çalışın. İşler iyi gitmediğinde inatçı olun ve hep Fatih Sultan Mehmet’i örnek alın. ‘Ya o beni ya da ben onu alacağım’ deyin.”
İyi ki varsın! @AzizGwenSancar#HoşGeldinAzizHocamız!#MilliTeknolojiHamlesi🇹🇷 pic.twitter.com/pNLAsbvGUr
— TÜBİTAK (@Tubitak) September 24, 2021