SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM NEDİR VE NEDEN İHTİYACIMIZ VARDIR?
Sürdürülebilir turizm danışmanlığı ile elde edilecek kazanımları anlatmadan önce “Sürdürülebilir Turizm nedir?” sorusunu cevaplayalım:
- Sürdürülebilir turizm; ekonomik gelişme, çevresel kaynakların korunması, sağlıklı bir kültür, yüksek kişisel refah düzeyi ve maksimum müşteri memnuniyeti konularında bir denge unsuru olarak tanımlanabilir. Hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin ihtiyaçlarının karşılanarak ekonomik kaynak olarak kullanılan turistik çekiciliklerin zenginleştirilip korunmasıdır.
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA)’nın Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi – Global Sustainable Tourism Council (GSTC) ile hazırlamış olduğu Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı kapsamında tesisler istendiği takdirde kademeli olarak belge başvurusunda bulunabileceklerdir.
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve TGA’nın kamuoyuna açıklamış olduğu üzere, GSTC ile iş birliği yapılmasına karar verilmiş olup TGA tarafından iş birliği anlaşması Ocak 2022’de imzalanmış olup 15 Kasım 2022’de yayınlanan genelge ile yürürlüğe girmiştir.
SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM PROGRAMI KRİTERLERİ
- Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı standartları üç aşama halinde olup, I. Aşama Belgesinin (14 Kriter), turizm işletmesi belgeli konaklama tesisleri ile basit konaklama turizm işletmesi belgeli tesislerin tamamı için 31.12.2023 tarihine kadar, II. Aşama Belgesinin (29 Kriter) 31.12.2027 tarihine kadar, III. Aşama Belgesinin (42 Kriter) 31.12.2030 tarihine kadar Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı web sayfasında (https://tga.gov.tr) belirtilen koşullarda ve yetkilendirilmiş firmalar aracılığıyla alınması zorunludur. Bu belgeleri almak için, turizm sektöründe faaliyet gösteren bir kuruluşun, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı kriterlerine uygun bir şekilde çalışmalarını yapması ve bunu kanıtlaması gerekmektedir.
SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM PROGRAMINDAN KİMLER FAYDALANABİLİR?
- Turizm işletmesi belgeli konaklama tesisleri
- Basit konaklama turizm işletmesi belgeli tesisler
SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM FAYDALARI
- Turizm faaliyetlerinin çevre, ekonomi ve toplum üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmayı amaçlar.
- Bir turizm işletmesinin sürdürülebilir turizm pratiklerine uygunluğunu gösterir ve turizm sektöründe sürdürülebilir bir gelecek inşa etmeyi hedefler.
- Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı I. Aşama Belgesi alınarak doğrudan konaklama tesisi turizm işletmesi belgesi veya basit konaklama turizm işletmesi belgesinden turizm işletmesi belgesine geçiş başvurusu yapabilme imkanı sağlar.
CEZALAR VE KABAHATLER
Verilen süre zarfında sertifika almayan konaklama tesisleri hakkında, 2634 sayılı Kanun uyarınca işlem uygulanacaktır.
Cezalar: Madde 31 – (Değişik: 23/1/2008-5728/380 md.)
- a) Bu Kanuna ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliklerde gösterilen koşullara uymayan belgeli yatırım, işletme ve deniz turizmi araçlarının belge sahiplerine, diğer mevzuattaki ceza hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aşağıdaki maddelerde belirtilen cezalar uygulanır.(5)
- b) (Değişik:18/7/2021-7334/12 md.) 33 üncü maddedeki idari yaptırımlar; 30 uncu maddenin ikinci fıkrası kapsamında denetim yetkisi verilenler, Bakanlık kontrolörleri ve Bakan tarafından yetkilendirilen kamu görevlilerince tayin edilir.
Uyarma: (7) Madde 32 – (Değişik:23/5/2019-7175/7 md.) Belge sahibine, aşağıda belirtilen durumlarda Bakanlıkça uyarma verilir: (7)
- a) Turizm yatırım ve işletmelerinin idare ve işletilmelerinde kusur, aksaklık ve eksikliklerin tespiti.
- b) Tesisin isim değişikliğine ilişkin başvuruda bulunulmaması.
- c) Tesis tür ve sınıfının yazı, reklam, afiş, broşür ve benzeri araçlarla tüketiciye yanıltıcı şekilde tanıtılması.
- d) (Ek:18/7/2021-7334/13 md.) Belgeli işletmeler veya seyahat acentaları tarafından 7183 sayılı Kanun kapsamında turizm payının ödenmesine ilişkin belgenin on beş gün içerisinde Bakanlığa ibraz edilmemesi veya yapılacak denetimlerde bu belgenin sunulmaması. (Ek ikinci fıkra:18/7/2021-7334/13 md.) Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen durumda, uyarmayla birlikte eksikliğin niteliği ve tesisin bulunduğu bölge dikkate alınarak eksikliğin giderilmesi için altı ayı geçmemek üzere süre verilir, (b) ve (c) bentlerinde belirtilen durumlarda ise eksikliğin giderilmesi için otuz gün süre verilir. Bu Kanuna göre verilecek uyarma kesindir. (7)
Para cezaları: Madde 33- (Değişik:23/5/2019-7175/8 md.) Belge sahibine, aşağıda belirtilen durumlarda ve miktarlarda idari para cezası uygulanır: (2)
- a) 32 nci maddenin birinci fıkrasının (a) veya (b) bentlerine göre verilen uyarma ve eksikliğin giderilmesi için verilen süreye rağmen, bu süre içinde kusur, aksaklık veya eksikliklerin giderilmediğinin tespiti veya uyarmanın tebliği tarihinden itibaren bir yıl içinde aynı bentlere göre yeni uyarma gerektiren kusur, aksaklık veya eksikliklerin tespiti halinde sekiz bin beş yüz Türk lirası idari para cezası. (2)
- b) 32 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre verilen uyarmaya rağmen otuz gün içerisinde yanıltıcı tanıtıma son verilmemesi halinde on dört bin Türk lirası idari para cezası. (2)
- c) Bakanlıkça istenilen bilgi ve belgelerin verilen süre içerisinde gönderilmemesi veya eksik gönderilmesi veya yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi hallerinde sekiz bin beş yüz Türk lirası idari para cezası.
- d) Müşteriye taahhüt edilen hizmetin verilmemesi veya eksik verilmesi halinde sekiz bin beş yüz Türk lirası idari para cezası.
- e) Konaklama tesislerinde, işletme tarafından taahhüt edilmesine rağmen müşterinin konaklatılmaması veya bu hizmetin yakın çevrede aynı konum, tür ve sınıfta bir işletmede verilmesinin sağlanmaması hallerinde hizmetin sağlanamadığı her bir oda için sekiz bin beş yüz Türk lirası idari para cezası.
- f) Bakanlığa bilgi verilmeksizin yatırım veya işletmenin tümünün devredilmesi, kiraya veya işletmeciye verilmesi hallerinde sekiz bin beş yüz Türk lirası idari para cezası.
- g) İşletme sahibi veya sorumlusu ya da personelin kastı veya ihmali nedeniyle müşteriye karşı suç işlendiğinin yargı kararı ile tespiti halinde sekiz bin beş yüz Türk lirası idari para cezası.
- h) Deniz turizmi araçlarının belgesinde belirtilen tür ve/veya kapasiteye aykırı olarak faaliyette bulunması halinde on bin Türk lirası idari para cezası. (2)
- ı) Turizm amaçlı sportif faaliyet iznine sahip olan işletmenin Bakanlıkça belirlenen koşullara aykırı olarak faaliyette bulunması halinde on bin Türk lirası idari para cezası.
- i) Onaylı fiyat tarifelerinin üzerinde fiyat uygulanması halinde fazladan alınan ücretin yirmi katı idari para cezası.
- j) (Ek:18/7/2021-7334/14 md.) Salgın hastalık durumunda, Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar kapsamında eksiklik tespit edilmesi halinde on üç bin beş yüz Türk lirası idari para cezası.
- k) (Ek:18/7/2021-7334/14 md.) Usul ve esasları Bakanlıkça belirlenen sertifika programları çerçevesinde sertifikaların alınmaması halinde on üç bin beş yüz Türk lirası idari para cezası.
- l) (Ek:18/7/2021-7334/14 md.) 32 nci maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen uyarmayı takiben verilecek onbeş günlük süre içerisinde 7183 sayılı Kanun kapsamında turizm payının ödenmesine ilişkin belgenin ibraz edilmemesi halinde on üç bin beş yüz Türk lirası idari para cezası.
- m) (Ek:18/7/2021-7334/14 md.) Deniz turizmi tesislerinin 26 ncı maddede belirtilen süresi içerisinde turizm işletmesi belgesi almaması halinde yirmi bin Türk lirası idari para cezası.
- n) (Ek:18/7/2021-7334/14 md.) Basit konaklama turizm işletmesi belgeli tesislerin 34 üncü maddenin birinci fıkrasının (d), (f) ve (k) bentlerinde belirtilen aykırılıkların tespiti halinde, belge iptali yaptırımı yerine, ilk tespitte on üç bin beş yüz Türk lirası para cezası, bir yıl içinde her tespitinde ise bir önceki cezanın iki katı tutarında para cezası.
- (Ek fıkra:18/7/2021-7334/14 md.) Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanması durumunda, eksikliklerin giderilmesi için yeniden verilecek süre otuz gün olarak uygulanır.
- (Ek fıkra:18/7/2021-7334/14 md.) 7183 sayılı Kanun kapsamında turizm payının ödenmesine ilişkin belgenin art arda üç beyanname döneminde Bakanlığa ibraz edilmemesi halinde, birinci fıkranın (l) bendinde yer alan tutar iki katı olarak uygulanır ve on beş gün süreyle işletme faaliyeti durdurulur.
- (Ek fıkra:18/7/2021-7334/14 md.) Birinci fıkranın (k) bendi uyarınca idari yaptırım uygulanmış işletmelerde aynı bent kapsamında bir yıl içinde ikinci kez eksiklik tespit edilmesi halinde on beş gün süre ile işletme faaliyeti durdurulur. (Ek fıkra:18/7/2021-7334/14 md.) Birinci fıkranın (h) ve (ı) bendinde belirtilen kabahatlerin işlenmesinde deniz turizmi aracının veya turizm amaçlı sportif faaliyet iznine sahip olan işletmenin faaliyeti; kabahatin ilk defa işlenmesinden itibaren bir yıl içerisinde ikinci defa işlenmesi halinde on gün, üçüncü defa işlenmesi halinde bir ay süre ile durdurulur, dördüncü defa işlenmesi halinde belgesi iptal edilir.
- (Ek fıkra:18/7/2021-7334/14 md.) Birinci fıkranın (m) bendinin uygulanmasını müteakip bir yıl içerisinde belge alınmaması halinde aynı bentte yer alan tutarlar iki katı olarak uygulanır.
- (Ek fıkra:18/7/2021-7334/14 md.) Dört ve beş yıldızlı oteller ile dört ve beş yıldızlı tatil köyleri, özel tesis, butik oteller ve kruvaziyer liman ile yat limanları hariç diğer işletmeler için birinci fıkrada belirlenen para cezaları yarısı oranında uygulanır. Turizm işletmesi belgesi olmaksızın deniz turizmi araçlarıyla ticari faaliyette bulunanlar ile izinsiz olarak turizm amaçlı sportif faaliyette bulunanlara mahallin en büyük mülki amiri tarafından on bin Türk lirası idari para cezası verilir.(3) Birinci fıkranın (i) bendi hariç, bu maddede belirtilen idari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idari para cezasının hesabında bir Türk lirasının küsuru dikkate alınmaz. Bu Kanun kapsamında verilen idari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir.
- Belge iptali: (1) Madde 34 -(Değişik:23/5/2019-7175/9 md.) Turizm belgesi, aşağıdaki durumlarda Bakanlıkça iptal edilir: (4) a) Turizm belgesinde belirtilen belge sahibinin ya da işletmecinin değişmesi halinde Bakanlıkça verilen sürede uygun evrakın sunulmaması veya bu bent kapsamında belge sahibi değişikliğinin uygun görülmesine rağmen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi.
SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM DANIŞMANLIĞI SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?
1. Adım - GAP Analizi
Kurumun belirlediği hedef doğrultusunda inceleme yapılarak hedeflenen şartlar ile mevcut durum arasındaki farklar raporlanır ve eksikliklerin giderilmesi için yöntemler ortaya konur. Proje kapsamında hızlı, verimli, hedefe yönelik çalışmayı planlamak ve sonraki adımların maliyetini belirgin şekilde düşürmek amaçlanır.
2. Adım - Kapsam Belirlenmesi
Kuruluş bünyesinde iç ve dış hususların belirlenmesi, Sürdürülebilir Turizm ile ilgili tarafların belirlenmesi ve bu ilgili tarafların etkileşiminin belirlenmesi ile birlikte Sürdürülebilir Turizmin kapsamının tam olarak belirlenmesi sağlanır.
3. Adım - SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM EKİBİNİN BELİRLENMESİ
Kuruluş bünyesinde Sürdürülebilir Turizm Ekibi ve sorumlulukları belirlenir.
4. Adım - Proje Planının Oluşturulması
Sürdürülebilir Turizm Ekibi ile bir Gantt proje planı hazırlanır (Bir projenin başarılı bir şekilde sonuçlanabilmesi için planlı bir yönetim gereklidir. Projede görev alanlar arasındaki bağların kurulması, iş paketlerinin detaylı bir şekilde tanımlanması ve süreç takibinin yapılması gerekmektedir).
5. Adım - Eğitimlerin Planlanması
Sürdürülebilir Turizm için temel eğitimlerin verilmesinden oluşur (Eğitimlerin içeriği hedef kitleleri ile uyumlu olacaktır. Temel eğitimlerin amacı, Sürdürülebilir Turizm Takımı’nın “Ne?” ve “Nasıl?” sorularına cevap kapasitesinin geliştirilmesi olacaktır). Kuruluş içerisinde tüm çalışanlar ve gerektiği durumda üçüncü taraflara da Sürdürülebilir Turizm ile ilgili farkındalık eğitiminin verilmesi sağlanır.
6. Adım - RİSK DEĞERLENDİRME
Kapsam dahilindeki birimlerle risk değerlendirme metodolojisinin oluşturulması ve risk değerlendirme işlemlerinin gerçekleştirilmesi sağlanır. Hedefler ve fırsatlar tanımlanır.
7. Adım - Dokümantasyon ve Uygulama
Sürdürülebilir Turizm içerisinde standardın gerektirdiği yazılı bilgilerin oluşturulmasında destek rolü oynayacak dokümantasyonun hazırlanmasında danışman önderliğinde birebir çalışma yapılır ve hazırlanan dokümanların kurum içinde yayımlanmasıyla uygulama aşamasına geçilir.
8. Adım - STANDART KRİTERLERİNİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ VE DENETİM KAYITLARININ OLUŞTURULMASI
Proje planında belirtilen tarihlerde personelimiz ile planlı iç analiz gerçekleştirilecek, uygulamada karşılaşılan bulgular raporlanacaktır. Analiz akabinde Sürdürülebilir Turizm Danışmanlık sürecinin her bir kriteri ve alt kriterleri için denetim kayıtları oluşturulur.
9. Adım - Belgelendirme Denetimi
Sürdürülebilir Turizm belgelendirilmesi için belgelendirme firmasının seçilmesi konusunda önerilerimizi firmaya sunuyoruz. Denetim sırasında sizlere eşlik ediyoruz.